Trong quá trình hội nhập và phát triển, kinh tế Việt Nam đã chứng kiến sự bứt phá mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, một số ngành nghề tiềm năng vẫn đang đối mặt với thách thức lớn về việc tiếp cận nguồn vốn đầu tư. Việc nhận diện và rót vốn vào những lĩnh vực này không chỉ mang lại lợi ích cho nhà đầu tư mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của quốc gia. Dưới đây là các ngành nghề đang “khát vốn” tại Việt Nam và tiềm năng mà chúng mang lại.
1. Nông nghiệp công nghệ cao
Nông nghiệp là nền tảng của kinh tế Việt Nam, nhưng việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất vẫn còn hạn chế do thiếu hụt nguồn vốn. Việc đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. Nhiều mô hình như nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp số, hoặc nhà kính tự động đang cần vốn lớn để triển khai. Theo một báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, khoảng 80% doanh nghiệp nông nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong việc vay vốn ngân hàng. Các dự án ứng dụng trí tuệ nhân tạo và Internet vạn vật (IoT) trong nông nghiệp như giám sát môi trường, quản lý tưới tiêu, hay dự đoán mùa vụ là những lĩnh vực đang được khuyến khích. Đầu tư vào nông nghiệp không chỉ mang lại lợi nhuận dài hạn mà còn đóng góp tích cực vào an ninh lương thực quốc gia. Một số tỉnh như Lâm Đồng, Đồng Tháp, và Bến Tre đã bắt đầu thí điểm mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nhưng để mở rộng cần thêm sự đồng hành của nhà đầu tư trong và ngoài nước.
2. Năng lượng tái tạo
Với cam kết giảm phát thải khí nhà kính, Việt Nam đã đặt mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng không vào năm 2050. Đây là động lực lớn để phát triển các dự án năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió, và năng lượng sinh khối. Tuy nhiên, một số dự án gặp khó khăn trong việc huy động vốn do chi phí ban đầu cao và yêu cầu công nghệ phức tạp. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Việt Nam cần khoảng 135 tỷ USD đầu tư vào năng lượng tái tạo trong thập kỷ tới để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Điện gió ngoài khơi là một trong những lĩnh vực có tiềm năng lớn, với bờ biển dài hơn 3.000 km, nhưng hiện nay mới chỉ khai thác được một phần nhỏ. Ngoài ra, các dự án điện mặt trời áp mái đang được khuyến khích để giảm áp lực cho lưới điện quốc gia. Đầu tư vào năng lượng tái tạo không chỉ mang lại lợi nhuận ổn định mà còn góp phần giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch và bảo vệ môi trường.
3. Công nghiệp chế biến và chế tạo
Công nghiệp chế biến và chế tạo là ngành trụ cột, đóng góp gần 20% vào GDP của Việt Nam. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp trong ngành này vẫn sử dụng công nghệ lạc hậu, dẫn đến năng suất thấp và khó cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Việc nâng cấp công nghệ và mở rộng quy mô sản xuất là yếu tố sống còn để ngành này phát triển bền vững. Theo thống kê, trong 6 tháng đầu năm 2024, vốn FDI thực hiện tại Việt Nam đạt 10,84 tỷ USD, với công nghiệp chế biến và chế tạo chiếm tỷ trọng lớn nhất. Các lĩnh vực tiềm năng như chế biến thực phẩm, sản xuất linh kiện điện tử, và sản xuất vật liệu xây dựng đang rất cần vốn đầu tư để hiện đại hóa. Một ví dụ điển hình là các nhà máy chế biến nông sản ở Đồng Tháp đã gia tăng giá trị xuất khẩu nhờ ứng dụng công nghệ tự động hóa. Đầu tư vào ngành chế biến và chế tạo không chỉ giúp tăng năng suất lao động mà còn tạo thêm việc làm cho hàng triệu lao động trong nước.
4. Giáo dục và đào tạo
Giáo dục luôn là lĩnh vực ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội, nhưng vẫn còn nhiều khoảng trống cần được lấp đầy. Nhu cầu về các cơ sở giáo dục chất lượng cao, đặc biệt là các trung tâm đào tạo nghề, đang tăng mạnh. Theo một báo cáo của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam cần ít nhất 20 tỷ USD trong 10 năm tới để cải thiện hệ thống giáo dục. Các lĩnh vực tiềm năng bao gồm trường tư thục, trung tâm ngoại ngữ, và chương trình giáo dục kỹ thuật số. Đầu tư vào giáo dục không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quốc gia. Một ví dụ đáng chú ý là các chương trình đào tạo trực tuyến, kết hợp công nghệ AR/VR, đang trở thành xu hướng mới trong giáo dục hiện đại. Các nhà đầu tư có thể hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ để phát triển các nền tảng học tập thông minh, mở ra cơ hội mới cho học sinh và giáo viên.
5. Thương mại điện tử
Thương mại điện tử Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, với doanh thu năm 2023 ước tính đạt 16,4 tỷ USD. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực này vẫn gặp khó khăn về vốn để mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng dịch vụ. Việc đầu tư vào thương mại điện tử không chỉ giúp các doanh nghiệp nâng cấp hạ tầng mà còn thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo ra các giải pháp công nghệ đột phá. Theo báo cáo của Statista, thị trường thương mại điện tử Việt Nam dự kiến sẽ đạt 40 tỷ USD vào năm 2025, tạo cơ hội lớn cho các nhà đầu tư. Ngoài ra, các lĩnh vực liên quan như logistics và thanh toán số cũng đang mở ra nhiều tiềm năng phát triển. Ví dụ, việc đầu tư vào hệ thống giao hàng thông minh, tích hợp trí tuệ nhân tạo, sẽ giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu hóa chi phí.
6. Dịch vụ y tế và chăm sóc sức khỏe
Dân số ngày càng tăng và nhu cầu về dịch vụ y tế chất lượng cao đang đặt ra áp lực lớn cho hệ thống chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam. Theo Bộ Y tế, đến năm 2030, Việt Nam cần xây dựng thêm ít nhất 30 bệnh viện đa khoa và 100 phòng khám chuyên khoa để đáp ứng nhu cầu. Các lĩnh vực tiềm năng bao gồm dịch vụ khám chữa bệnh từ xa, sản xuất thiết bị y tế, và phát triển các trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Một số dự án nổi bật như dịch vụ telehealth đang thu hút sự quan tâm từ cả nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đầu tư vào y tế không chỉ mang lại lợi nhuận ổn định mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Với sự hỗ trợ từ chính phủ và các chính sách ưu đãi, đây là lĩnh vực đầy triển vọng cho các nhà đầu tư muốn tham gia vào thị trường Việt Nam.
Việc đầu tư vào những ngành nghề trên không chỉ mang lại cơ hội sinh lời lớn mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của kinh tế Việt Nam. Nhà đầu tư cần nghiên cứu kỹ lưỡng và lựa chọn lĩnh vực phù hợp với chiến lược dài hạn để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Cơ hội luôn đi kèm thách thức, nhưng với sự chuẩn bị kỹ càng, đầu tư thông minh sẽ mang lại thành công bền vững.
